Od 1 września, skutkiem zmian wprowadzanych ustawą z 5 sierpnia 2022 – ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2022.1730) w art. 9a (o redakcyjnej nazwie: [Stopnie awansu zawodowego nauczycieli]) w dotychczasowym brzmieniu ust. 1:
Ustala się stopnie awansu zawodowego nauczycieli:
1) nauczyciel stażysta;
2) nauczyciel kontraktowy;
3) nauczyciel mianowany;
4) nauczyciel dyplomowany.
2. Osoba nieposiadająca stopnia awansu zawodowego z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole uzyskuje stopień nauczyciela stażysty […];

ustanawia się zmianę:
art. 1 pkt 3) w art. 9a:
a) w ust. 1 uchyla się pkt 1 i 2,
b) ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Nauczyciel nieposiadający stopnia awansu zawodowego, zwany dalej „nauczycielem początkującym” […]”.

Czyli należy twierdzić, że od 1 września 2022 będą dwa (podkreślam – dwa!)  stopnie awansu zawodowego z racji nowego brzmienia tego przepisu (art. 9a ust. 1):
1. Ustala się stopnie awansu zawodowego nauczycieli:
1) (uchylony);
2) (uchylony);
3) nauczyciel mianowany;
4) nauczyciel dyplomowany.
2. Nauczyciel nieposiadający stopnia awansu zawodowego, zwany dalej „nauczycielem początkującym” […]”.

Czyli „nauczyciel początkujący” (dotychczasowy nauczyciel stażysta i nauczyciel kontraktowy) będzie nauczycielem „nieposiadający stopnia awansu zawodowego”. Różne będą tego konsekwencje – tu „interesujące” są konsekwencje ze względu na przeprowadzanie analizy wydatków ponoszonych na wynagrodzenia.

Jednocześnie w art. 1 pkt 30) wprowadza się zmianę:
w art. 30a:
a) w ust. 1, 2 i 4 wyrazy „na poszczególnych stopniach awansu zawodowego” zastępuje się wyrazami „początkujących, mianowanych i dyplomowanych”,
b) w ust. 3 skreśla się wyrazy „na poszczególnych stopniach awansu zawodowego”,
c) w ust. 7:
– w pkt 1 skreśla się wyrazy „na poszczególnych stopniach awansu zawodowego”,
– w części wspólnej skreśla się wyraz „kolejnych”;

Czyli analiza od 01 września (za okres od 01 września) będzie przeprowadzana nie tyle w każdej z grup awansu zawodowego (tak można twierdzić tylko wobec nauczycieli mianowanych i dyplomowanych), co wobec nauczycieli „początkujących, mianowanych i dyplomowanych”.

Nowe – od 1 września 2022 – brzmienie art. 30a (nazwa redakcyjna – [Analiza poniesionych w poprzednim roku wydatków na wynagrodzenia nauczycieli]:
1. W terminie do dnia 20 stycznia każdego roku organ prowadzący szkołę będący jednostką samorządu terytorialnego przeprowadza analizę poniesionych w poprzednim roku kalendarzowym wydatków na wynagrodzenia nauczycieli w odniesieniu do wysokości średnich wynagrodzeń, o których mowa w art. 30 ust. 3, oraz średniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli początkujących, mianowanych i dyplomowanych.

Czyli już nie „na poszczególnych stopniach awansu zawodowego”.

Wnioski i problemy

Do 1 września (za okres od 1 stycznia do 31 sierpnia) należy przeprowadzić analizę w zgodności z obecnym stanem prawnym – na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, czyli względem każdej z czterech grup awansu zawodowego, którą to analizę należy przeprowadzić „w terminie do dnia 20 stycznia” roku 2023.

To należy ją lepiej przeprowadzić już „teraz” (może na przełomie sierpnia i września), czy może jednak „później” i jakie będą tego konsekwencje (te dobre i te złe)? Odpowiedzi dziś jeszcze się nie ośmielam jednoznacznie wyrazić.

Powstanie zatem sprawozdanie za okres ośmiu miesięcy. Brak obecnie wzorca takiego sprawozdania.

Za okres od 1 września „w terminie do dnia 20 stycznia” roku 2023 trzeba będzie przeprowadzić analizę w nowym stanie prawnym wobec nauczycieli „początkujących, mianowanych i dyplomowanych”. To będzie musiało być inne sprawozdanie – którego wzorca nie ma i tym bardziej nie wiadomo, kiedy zaistnieje (w styczniu?).

Ale w obu sprawozdaniach będą analizowane grupy awansu zawodowego – mianowani i dyplomowani, którzy jednak powinni być analizowani za cały okres roku 2022…

A co z przepisami wykonawczymi do art. 30a? A jeżeli wejdą w życie (tymczasem żaden projekt nie zaistniał) na przykład w grudniu, to za okres od września do listopada przeprowadzać analizę w zgodności z bieżącym stanem tych przepisów wykonawczych – to się da zrobić za mianowanych i dyplomowanych, ale się nie da za „początkujących” – tych ostatnich obecne przepisy wykonawcze nie dotyczą, więc przedmiotem „zgadywania i domniemywania” staje ewentualna analiza (niebędąca tu zgodna z prawem – bo go nie ma) na podstawie obecnych przepisów wykonawczych.

Z tym że w art. 28 ust. 1 tej najnowszej ustawy zmieniającej się ustanawia:
Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie […] art. 30a ust. 7 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie […] art. 30a ust. 7 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, i mogą być zmieniane na podstawie tych przepisów.

Czyli, co? Czyli dotychczasowe będą „zachowywać moc” na przykład od 1 września do kiedy? A jak zaistnieją owe nowe (a cholera wie od kiedy), to „zmienią moc” tych dotychczasowych od 1 września, czy nie, skoro „mogą być zmieniane na podstawie tych przepisów” – to liczyć, czy nie liczyć i jak liczyć to, czego dziś nie da się policzyć?

Będą dwa sprawozdania, czy jedno – obstawiam – dwa. Kto obstawia inaczej?

Kiedy będą przepisy wykonawcze? Obstawiam – w grudniu, ale okażą się „tradycyjnie najpierw badziewiaste” i zostaną „skorygowane około 17 stycznia”. Kto obstawia inaczej?

Jak gromadzić na bieżąco dane na potrzebę przeprowadzania analizy, a zwłaszcza po 1 września i czy można dalej używać tych samych narzędzi, czy będą potrzebne inne? Uspokajam – nie będą potrzebne inne, a te, które są, sprostają (po aktualizacji) nowym „wyzwaniom”.

To jak tam będą gromadzone dane o „początkujących”? A proszę śledzić kolejne tu wiadomości – jest bardzo dużo rzeczy do wyjaśnienia i zrozumienia „na nowo”. Pomału, spokojnie i z dystansem wszystko wyjaśnię. Pomogę, ale i pomocy będę oczekiwał.

No jest jeszcze taka ciekawostka: Art. 19. W okresie od dnia 1 września 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. przepisy art. 93a ustawy zmienianej w art. 1 stosuje się do średniego wynagrodzenia nauczycieli ustalonego w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. A ten 93a to wprowadzono w kwietniu (Dz.U.2022.935) - „Art. 93a. 1. W okresie od dnia 1 maja 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 zwiększa się o 4,4%. 2. Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o średnim wynagrodzeniu nauczycieli, o którym mowa w art. 30 ust. 3, w okresie od dnia 1 maja 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. należy przez to rozumieć średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3, zwiększone o 4,4%.”.
… do dnia 31 grudnia 2022…

Oczywiście, że próbowałem już się czegoś dowiedzieć z MEiN. „Ręce opadają”, nie ma po co tego komentować i wcale to mnie ani nie zadręcza, ani nie zaskakuje – a bardzo dobrze się bawię, bo mam szczególnie wyostrzone i specyficzne poczucie humoru – czego i Państwu życzę.

Krzysztof Sługocki, 23.08.2022