W związku ze zmianami (projekt ustawy zmieniającej ustawę Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw) proszę rozważyć potrzebę dokonywania analizy wydatków na wynagrodzenia nauczycieli najlepiej już od teraz w regularnym miesięcznym trybie. Warunki obliczeniowe będą ewoluować – to daje się już teraz wyczytać tak z projektowanych zmian jak i z uzasadnienia tych zmian – choć niektóre kwestie pozostają „tradycyjnie i swoiście zagadkowe”. Analizator będzie aktualizowany adekwatnie do zmieniających się warunków obliczeniowych. W roku 2019 analiza wydatków na wynagrodzenia nauczycieli staje się wyjątkowo potrzebnym narzędziem i to nie tylko w końcówce roku. Proszę zapoznać się nie tylko z treścią projektu, ale także w szczególności z uzasadnieniem do projektu zmian (http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=3496).

Oto wybrane fragmenty z „Uzasadnienia” (a „ciekawostek” jest tam znacznie więcej)

„W związku z dwukrotnym wzrostem średniego wynagrodzenia nauczycieli w 2019 r. przy ustaleniu tylko jednej kwoty bazowej dla nauczycieli w ustawie budżetowej na rok 2019 (Dz. U. poz. 198) odpowiednio dostosowany zostanie wzór sprawozdania zawarty w załączniku nr 2 do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 stycznia 2010 r. w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego(Dz. U. Nr 6, poz. 35, z późn. zm.).”.

„odpowiednio dostosowany zostanie” – istnieją co najmniej trzy możliwości „odpowiedniego dostosowania”, które prowadzą do trzech różnych efektów sprawozdawczych. Ciekawość – która możliwość zostanie wybrana i jak to będzie uzasadniane? Chyba trzeba Aplikację wspomagania dokonania analizy dostosować na wszelki wypadek na każdy przewidywanie możliwy przypadek! To, że z określenia „odpowiednio dostosowany zostanie” nie wynika wcale jak ostatecznie będzie to zrobione – to oczywiste, ale nie wiadomo także kiedy to się stanie?

„Zmiana dotycząca podwyższenia średniego wynagrodzenia nauczycieli od 1 września 2019 r. o 9,6% będzie wiązała się z koniecznością nowelizacji rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy (Dz. U. z2014 r. poz. 416, z późn. zm.).W związku z podwyższeniem średniego wynagrodzenia nauczycieli z dniem 1 września 2019 r. odpowiednio podwyższone zostaną również minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli określone w tabeli stanowiącej załącznik do niniejszego rozporządzenia.”.

Oczywiście za „drobnostkę” chyba należy uznać to, że nie jest zmieniany ust. 11 w art. 30 (ustawy KN): „Podwyższenie wynagrodzeń dla nauczycieli następuje nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ogłoszeniu ustawy budżetowej, z wyrównaniem od dnia 1 stycznia danego roku.”.

W części IV „Uzasadnienia” – „Źródła finansowania”

„1. Podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli na okres od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r.
[…]
Po wdrożeniu powyższej podwyżki, od 1 września 2019 r. wynagrodzenie zasadnicze wyniesie:
nauczyciela stażysty – 2 782 zł,
nauczyciela kontraktowego  – 2 862 zł,
nauczyciela  mianowanego – 3 250 zł,
nauczyciela dyplomowanego – 3 817 zł,
natomiast wynagrodzenie średnie wyniesie:
nauczyciela stażysty – 3 338 zł,
nauczyciela kontraktowego  – 3 705 zł,
nauczyciela  mianowanego – 4 806 zł,
nauczyciela dyplomowanego – 6 141 zł.”

W niedbale podanych liczbach chodzi chyba oczywiście o minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego dla nauczycieli z tytułem zawodowym magistra z przygotowaniem pedagogicznym i dalej… – skoro jest to oficjalne uzasadnienie do ustawy, to chyba tak już będzie (?) – …”wynagrodzenie średnie”?

W art. 15 projektu ustawy zmieniającej projektuje się, że:
„1. W okresie od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, zwiększa się o 9,6%.
[…]
3. Ilekroć w przepisach ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, jest mowa o średnim wynagrodzeniu nauczycieli, o którym mowa w art. 30 ust. 3, w okresie od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. należy przez to rozumieć średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1, zwiększone o 9,6%.”.

Czyli
kwota bazowa (2019): 3 045,21 zł
średnie wynagrodzenie nauczyciela stażysty: „średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1” = 3 045,21 zł  „zwiększone o 9,6%” = 3 337,55 zł (w uzasadnieniu 3 338 zł – którą liczbę uznawać za „średnie wynagrodzenie” od 1 września?),
średnie wynagrodzenie nauczyciela kontraktowego: „średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1” = 3 380,18 zł  „zwiększone o 9,6%” = 3 704,68 zł (w uzasadnieniu 3 705 zł – którą liczbę uznawać za „średnie wynagrodzenie” od 1 września?),
średnie wynagrodzenie nauczyciela  mianowanego: „średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1” = 4 385,10 zł  „zwiększone o 9,6%” = 4 806,07 zł (w uzasadnieniu 4 806 zł – którą liczbę uznawać za „średnie wynagrodzenie” od 1 września?),
średnie wynagrodzenie nauczyciela dyplomowanego: „średnie wynagrodzenie nauczycieli ustalone w sposób określony w art. 30 ust. 3 ustawy zmienianej w art. 1” = 5 603,19 zł  „zwiększone o 9,6%” = 6 141,10 zł (w uzasadnieniu 6 141 zł – którą liczbę uznawać za „średnie wynagrodzenie” od 1 września?).

Ach… - to takie tam drobnostki do uznaniowego ominięcia…? I dalej:
„Oprócz wynagrodzenia zasadniczego automatycznie wzrosną również dodatki zależne od wynagrodzenia zasadniczego (określone w ustawie – Karta Nauczycielu lub innych ustawach), są to: dodatek za wysługę lat, nagroda jubileuszowa, dodatkowe wynagrodzenie za pracę w porze nocnej, dodatkowe wynagrodzenie roczne, odprawy emerytalno-rentowe oraz odprawy z tytułu rozwiązania stosunku pracy, czy godziny ponadwymiarowe.
Dodatkowy  skutek finansowy podwyższenia od 1 września 2019 r. wynagrodzeń nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego będzie uwzględniony m. in. w zwiększonej kwocie części oświatowej subwencji ogólnej na 2019 r. Skutki finansowe na kolejne lata dla budżetu państwa zostaną ustalone w ustawach budżetowych i będą uwzględniały skutki przechodzące wzrostu wynagrodzeń nauczycieli.
Środki na wzrost w okresie od dnia 1 września 2019 r. do dnia 31 grudnia 2019 r. średnich wynagrodzeń nauczycieli wychowania przedszkolnego zatrudnionych przez jednostki samorządu terytorialnego, a nie objętych subwencją (nauczycieli dzieci 5-letnich i młodszych objętych wychowaniem przedszkolnym) zapewniony jest w ich dochodach własnych, które w ostatnich latach wykazują silną dynamikę wzrostową”.

Napiszę najdelikatniej, jak potrafię. Ta zauważana tak w projekcie, jak i w uzasadnieniu „lekka niefrasobliwość” jest świadectwem… - a tu już muszę być mniej delikatny, ale po co? Czas było przywyknąć. Narzędzie i tak trzeba będzie dostosować do coraz trudniejszych warunków obliczeniowych.

W roku 2019 analiza wydatków na wynagrodzenia nauczycieli staje się wyjątkowo potrzebnym narzędziem i to nie tylko w końcówce roku. Ciekawe co przyniesie w tym zakresie rok kolejny?

Krzysztof Sługocki, 14.06.2019