Wystarczy (choć, jak się okaże, nie będzie to wcale wystarczające) przyjrzeć się zmianom przepisów dotyczących liczenia (ustalania) „średniorocznej struktury zatrudnienia”.

(1) Skoro przepisy w analizowanym tu zakresie (tabela niżej) zmieniły się, to albo to oznacza, że zmienił się sposób liczenia „średniorocznej struktury zatrudnienia”, albo rozporządzeniodawca „udoskonalił” (poprawił, uczynił lepszym i jaśniejszym) opis sposobu liczenia „średniorocznej struktury zatrudnienia”, czyli podstawową kwestią i tak pozostaje pytanie: co tu się i po co zmieniło?

(2) W tego rodzaju dociekaniach istnieją określone zasady, w szczególności ta najbardziej fundamentalna zasada pozostaje wciąż taka sama, ta z § 10 zawartego w załączniku do rozporządzenia w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”: „Do oznaczenia jednakowych pojęć używa się jednakowych określeń, a różnych pojęć nie oznacza się tymi samymi określeniami”.

(3) Do roku 2021 „średnioroczną strukturę zatrudnienia nauczycieli ustalało się na podstawie średniorocznej liczby etatów”. Obecnie „średnioroczną strukturę zatrudnienia” nauczycieli ustala się, uwzględniając „średnią liczbę etatów”. Z racji (2) nie da się twierdzić, że „średnioroczna liczba etatów” jest tym samym, czym jest „średnia liczba etatów”. Zwrot „na podstawie” także oznacza coś innego, niż zwrot „uwzględniając”; „na podstawie” oznacza, że „średnioroczną strukturę zatrudnienia” należy wyliczyć zdefiniowanym w prawie sposobem ze „średniorocznej liczby etatów”; „uwzględniając” oznacza, że „średnioroczną strukturę zatrudnienia” należy wyliczyć zdefiniowanym w prawie sposobem z – nie wiadomo czego, ale z uwzględnieniem „średniej liczby etatów”. Ponieważ jednak w tym nowym rozporządzeniu nie wskazuje się „na podstawie” czego, należy wyliczyć „średnioroczną strukturę zatrudnienia”, to znaczy, że nie ma innej możliwości (jednak z koniecznością pominięcia tu innych kwestii), jak twierdzić, że „uwzględniając” to jednak znaczy tyle, co „na podstawie”. Tworzenie przepisów prawa to jednak nie jest to samo, co tworzenie „poezji”, czyli swobodne stosowanie na przykład synonimów i pojęć podobnych mniej lub bardziej nie sprzyja rozumieniu tak tworzonych przepisów (czy rozporządzeniodawca ma o tym pojęcie?).

(4) Wychodzi więc na to, że o ile sposób liczenia wtedy i teraz jest zdefiniowany tak samo, to trzeba będzie także twierdzić, że „średnioroczna liczba etatów” jest tym samym, czym jest „średnia liczba etatów”. Co prawda będzie to wtedy sprzeczne z (2), więc chyba raczej taka tożsamość nie jest możliwa, a to by oznaczało fundamentalną zmianę w liczeniu „średniorocznej struktury zatrudnienia”.

(5) W minionym stanie prawnym definiowano, że „przez liczbę etatów nauczycieli, o której mowa w ust. 1, rozumie się liczbę nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć)”, ale nie definiowano czym była „średnioroczna liczba etatów” (jeśli prawodawca nie definiuje elementarnych pojęć i wymaga jednocześnie ich stosowania, to zobowiązany sam je musi sobie definiować, co jeszcze bardziej utrudnia konieczność stosowania takiego prawa).

(6) w obecnym stanie prawnym zdefiniowano „średnią liczbę etatów”, stanowiąc, że „oblicza się” ją „dzieląc sumę liczby etatów przez liczbę miesięcy obowiązywania kwoty bazowej”.

(7) Ciekawostka (z nowego stanu prawnego – w kontekście (2)): „średnioroczną strukturę zatrudnienia” się „ustala”, a „średnią liczbę etatów” się „oblicza”. Czyżby więc „ustalanie” nie oznaczało po prostu obliczania? To może „ustalać” to tyle, co na przykład „zgadywać” lub „zmyślać”?

(8) Czyli w minionym stanie prawnym trzeba było „ustalać” „średnioroczną strukturę zatrudnienia” „na podstawie” „liczby nauczycieli zatrudnionych w pełnym i niepełnym wymiarze zajęć (po przeliczeniu na pełny wymiar zajęć)”; a w nowym stanie prawnym „średnioroczną strukturę zatrudnienia” także się „ustala” uwzględniając obliczenie polegające na „dzieleniu sumy liczby etatów przez liczbę miesięcy”.

(9) Czy to jest to samo „ustalanie”? Nie wiadomo, bo „poeta” nie wyjaśnia w „rozporządzeniu”, czy „średnioroczna liczba etatów” to jest to samo, co „średnia liczba etatów” (tu ciągle pamiętając o (2)).

(10) „Poeta” jednak popełniał i popełnia błąd fundamentalny (dyskwalifikuje go już pewnie to, co wyżej, ale to, co zostanie wskazane teraz, to go dyskwalifikuje z grona „poetów” już na pewno i na zawsze — choć „poeta” tego nie wie). „Rozporządza” ów, że tą „średnioroczną strukturę zatrudnienia” to, tak czy inaczej, trzeba policzyć, czy też może „ustalić” na podstawie, czy też z uwzględnieniem liczby etatów (jako średniej lub jako średniorocznej). A stoi takie „rozporządzenie” przecież w całkowitej sprzeczności (i to od roku 2010) z ustawą. Bo w art. 30a stanowi się o konieczności przeprowadzania analizy „w odniesieniu średniorocznej struktury zatrudnienia”, której celem jest zbadanie, czy w danej grupie nauczycieli jest osiągane średnie wynagrodzenie, a jeżeli nie, to każdemu z osobna nauczycielowi w danej grupie nauczycieli ma być wyliczony i wypłacony „jednorazowy dodatek uzupełniający” w konsekwencji policzenia dla tej grupy nauczycieli różnicy między wydatkami poniesionymi na wynagrodzenia nauczycieli a iloczynem średniorocznej liczby etatów i średniego wynagrodzenia.

(11) Czyli „średnioroczna liczba etatów” (którą wbrew (2) w nowym stanie prawnym należy chyba kojarzyć ze „średnią liczbą etatów”) dotyczy danej grupy nauczycieli. Czyli żeby ją wyliczyć, należy najpierw wyliczyć dla każdego nauczyciela – no, już w związku z (2) nie może się to nazywać „średnią” lub „średnioroczną” liczbą etatu (rzecz wybitnie niekomunikatywna) – dla każdego nauczyciela „średnioroczną strukturę zatrudnienia” (każdego nauczyciela w tej grupie – pojęcie zatrudnienia kojarzone jest w prawie z pojedynczym nauczycielem). Żeby policzyć strukturę „średnioroczną” (czyli „średnią”) dla nauczyciela, to trzeba mieć jakieś dane do liczenia tej średniej. O tym „poeta” już nie ma żadnego pojęcia i w żadnym miejscu swego „rozporządzenia” o tym nie wspomina (tak naprawdę to wspomina, lecz w innym kontekście).

(12) Czyli najpierw należy (zgodnie z zapisami ustawy) policzyć cząstkowe struktury zatrudnienia dla każdego nauczyciela (z racji miesięcznego wynagradzania są to więc miesięczne struktury zatrudnienia). Potem w odniesieniu do danego roku (także w odniesieniu do okresu obowiązywania kwoty bazowej) należy policzyć średnią arytmetyczną (choć ta arytmetyczna akuratnie jest tu najmniej adekwatna, ale o tym „poeta” także nie ma pojęcia) i niech się w zgodności z prawem (i (2)) nazywa wtedy „średnioroczną strukturą zatrudnienia”, które jeżeli się zsumuje (i o tym „poeta” nie ma zielonego pojęcia też), to się da policzyć tym sposobem „średnioroczną liczbę etatów” (tak stanowi, choć wyjątkowo nie wprost, ustawa – choć według nowego rozporządzenia będzie to „średnia liczba etatów”).

(13) W „rozporządzeniu” jest jakoś inaczej?

Konkluzje

(1) No i co z tego, że rozporządzenie było i jest (a teraz nawet bardziej) sprzeczne z ustawą – a kogo to obchodzi; prędzej już wielu wielbicieli (często z musu, a nie z przyjemności) „poety” jest gotowych albo jakoś dziwacznie udowadniać, że jednak wszystko jest ok; choć częściej rzecz się pomija po prostu milczeniem (i należy przy tym pozostawać).

(2) No to jak to teraz wszystko liczyć? A tak jak dotąd. Bo jedyne, co wiadomo, to tyle, że liczyć trzeba dobrze (bo jak będzie policzone zgodnie z prawem, tym z „rozporządzenia”, to będzie źle).

(3) Czyli wystarczy używać powszechnie już od wielu lat akceptowanej i zalecanej tu aplikacji wspomagania przeprowadzania analizy i wszystko będzie ok. Właśnie tak.

(4) A po co o tym piszesz? Proces „dojrzewania” po stronie „poety” (i jego wyznawców i wielbicieli) jest bardzo trudny i długotrwały, ale jednak się dzieje. No i… A to nie jest wystarczająco przewidywalne, bo to żywioł taki jakiś jest.

(5) Czyli Czytelniku – przeczytałeś to wszystko aż do tego miejsca? I po co Ci to. Rób tak, jak robiłeś dotąd i już.

(6) Pomiędzy „starym” a „nowym” przepisem jest jeszcze kilka innych bardzo istotnych różnic (które mają wpływ na rozumienie rzeczy), ale chyba już tu dość o tym.

Krzysztof Sługocki, 03.08.2023