Czy do 20 stycznia 2022 roku trzeba będzie przeprowadzić analizę wydatków poniesionych na wynagrodzenia nauczycieli w roku 2021?

Tak. Proponuję jednak nie tyle odnosić się do „wydatków poniesionych”, co do „wydatków ponoszonych”, czyli będzie raczej chodziło o przeprowadzanie analizy wydatków okresowo w trakcie roku 2021.

W korespondencji, jaką otrzymałem w ciągu dwóch minionych dni, wskazane wyżej pytanie powtórzyło się kilka razy. Przypuszczam, że pytanie jest konsekwencją nagłaśnianych ostatnio coraz bardziej informacji dotyczących zapowiadanych od lutego „prac nad zmianami wynagradzania nauczycieli” (na przykład wczorajszy – z 01.02.2021 – artykuł w Dzienniku Gazety Prawnej).

Obecnie najbardziej prawdopodobny scenariusz jest taki, że zasadnicze zmiany w zakresie wynagradzania nauczycieli nastąpią od 01 stycznia 2022 roku, w szczególności zostanie uchylony art. 30a ustawy Karta Nauczyciela. I tu będzie pierwszy problem – uchylenie art. 30a daje się w pełni zrozumieć i sensownie wytłumaczyć wraz z „uchyleniem” Karty Nauczyciela. Jakich zmian można dokonać w Karcie Nauczyciela, żeby dalej była „Kartą Nauczyciela” i których konsekwencją będzie uchylenie art. 30a? Tego jeszcze nie wiem. Drugim problemem, w konsekwencji pierwszego, będzie przewidywany brak zapisów o tym, że wraz z uchyleniem od 01.01.2022 art. 30a, analizy za rok 2021 trzeba będzie dokonać do 20 stycznia 2022 roku i duże z tym zamieszanie. Trzecim problemem – niejako w tle, i przez to najważniejszym – będzie już wypływająca powoli na wierzch idea sfinansowania „podwyżki” wynagrodzeń nauczycieli (bez podwyżki) z tego, co im się uda odebrać, z tego, co mają obecnie (w tym właśnie ów art. 30a). I o to zacznie się już od lutego 2021 toczyć gra.

Jednym ze znaków tego, że art. 30a odegra w tej grze jeszcze jakąś znaczącą rolę, jest to, że po raz pierwszy od wielu lat nie nadużywa się deprecjonującego dla nauczycieli zwrotu „czternastka” oraz nie promuje nieprawdziwej tezy o „demotywującym” charakterze obowiązywania art. 30a. „Wroga” – tak się latami traktowało art. 30a – da się pokonać dopiero wtedy, gdy przestanie się go lekceważyć – doktryna jest to stara jak świat…

Czyli czy za rok 2021 także będzie się przeprowadzać analizę wydatków?

No pewnie, że tak i już dziś wiadomo z jakimi przygodami i problemami organizacyjnymi, prawnymi i obliczeniowymi. Powtórzę dalej za tekstem tu udostępnionym już 31 grudnia 2020 ...oto wytłumaczenie, wyjaśnienie i uzasadnienie owego „tak” najprostsze z możliwych (no tak proste, że aż na czytanie wszystkiego, co dalej jest tu sugerowane, to i czasu pewnie szkoda…): oto jest już przecież rok 2021 – i to jest fakt; w ciągu kolejnych dni, tygodni i miesięcy roku 2021 wydatki na wynagrodzenia nauczycieli są i będą ponoszone (i to w nie zmienionym obecnie stanie prawnym wynikającym z KN) – i staje się to kolejnym powszechnym i prostym faktem; no i w odniesieniu do ponoszenia tych wydatków funkcjonuje art. 30a; i istnieje dość oczywista i fundamentalna zasada stosowania prawa – że nie działa prawo wstecz (choć obecnie istnieje już wielu „płaskoziemców”, dla których jest to zbyt odkrywcze lub może zbyt trudne?); zatem przez wiele kolejnych dni, tygodni i miesięcy będzie dalej obowiązywać ustawa Karta Nauczyciela i zawarty w niej art. 30a ust. 1.: „W terminie do dnia 20 stycznia każdego roku organ prowadzący […] przeprowadza analizę poniesionych w poprzednim roku kalendarzowym wydatków na wynagrodzenia nauczycieli […].”…

I chyba nie ma tu dalej potrzeby o tym pisać? A może zbyt to jest proste i zbyt oczywiste i warto może jeszcze parę słów napisać? Więcej o poruszanych tu zagadnieniach napisano w przywołanym wyżej tekście z 31 grudnia…

Krzysztof Sługocki, 02.02.2021