Opublikowano (https://legislacja.rcl.gov.pl/projekt/12317208) projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego (data publikacji projektu: 18.10.2018).

W piśmie MEN z 19 września kierowanym do Sekretarza Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego napisano: „Zmiana dotyczy konstrukcji wzoru formularza sprawozdania i ma charakter wyłącznie techniczny bez wpływu na rozwiązania merytoryczne.”

W treści uzasadnienia...

„[…] Od 1 kwietnia 2018 r., zgodnie z art. 9 ust. 2 ustawy budżetowej na rok 2018 […] zmianie uległa kwota bazowa dla nauczycieli, jak również okres jej obowiązywania […]. […] zachodzi konieczność nowelizacji rozporządzenia poprzez dokonanie zmiany załącznika nr 2 do rozporządzenia, tj. formularza sprawozdania […], wraz z objaśnieniami dotyczącymi sposobu jego przygotowania.
Proponuje się dostosowanie, tak jak dotychczas, wzoru formularza do sytuacji obowiązywania w dwóch okresach roku budżetowego różnych kwot bazowych. Adekwatnie do ogólnej zasady ustalania kwoty bazowej dla nauczycieli w ustawie budżetowej, jako datę rozpoczęcia obowiązywania pierwszej kwoty bazowej określa się we wzorze formularza 1 stycznia danego roku. Natomiast w celu uelastycznienia możliwości stosowania wzoru formularza proponuje się ogólne określenie daty rozpoczęcia obowiązywania drugiej kwoty bazowej dla nauczycieli w danym roku. Takie rozwiązanie pozwoli na każdorazowe dostosowanie formularza w przypadku określenia drugiej kwoty bazowej w danym roku, niezależnie od miesiąca rozpoczęcia jej obowiązywania.
[…] Projektowane zmiany są niezbędne do prawidłowego przygotowania przez organy prowadzące szkołę, będące jednostkami samorządu terytorialnego, sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego. […]”

Istotnie (pierwszy akapit tekstu wyżej cytowanego) zmieniany jest tylko formularz sprawozdania – jest dostosowywany do warunków obliczeniowych roku 2018. Nie następują żadne zmiany w metodologii dokonywania analizy wydatków na wynagrodzenia nauczycieli – poza konsekwencjami zaistnienia dwóch okresów dwóch kwot bazowych o innej liczbie miesięcy w porównaniu do minionych lat, co zmienia sposób dokonywania wybranych obliczeń. Narzędzia (Aplikacja) wspomagania dokonywania analizy proponowane w obecnej wersji są adekwatne do proponowanych zmian rozporządzenia – będą wymagały aktualizacji w odniesieniu do dopasowania do MENowskiego arkusza sprawozdania (po jego opublikowaniu).

W drugim akapicie cytowanego wyżej tekstu zawartego w uzasadnieniu zawarty jest kolejny pośredni dowód na okoliczność twierdzenia: „w roku 2019 art. 30a dalej będzie obowiązywał” (ponownie zmienią się warunki obliczeniowe – prawdopodobnie nastąpi powrót do okresów obowiązywania kwot bazowych o parzystej liczbie miesięcy…). 

Objaśnienia dotyczące sposobu przygotowania sprawozdania

Poza dostosowaniem do warunków obliczeniowych roku 2018 nie ma tam żadnych propozycji zmian kluczowych zagadnień – czyli w dalszym ciągu w sposób nie będący spójnym z zasadami techniki prawodawczej pozostają tam zapisy, które są bardzo trudne do przywoływania (brak tu właśnie zgodności z zasadami techniki prawodawczej), ale jednocześnie są to zapisy kluczowe dla całego procesu dokonywania analizy i należy je (mimo ich prawodawczej ułomności) traktować jako przepisy prawa (!?). Są to następujące zapisy:

• wszystkie dane oraz wyniki obliczeń powinny być wpisane z dokładnością do dwóch miejsc po przecinku. Obliczenia powinny zostać wykonane na danych z taką samą dokładnością;
• średnioroczna liczba etatów ustalana dla okresów obowiązywania poszczególnych kwot bazowych – należy obliczyć odrębnie dla okresów obowiązywania poszczególnych kwot bazowych;
• średnią arytmetyczną oblicza się, dodając do siebie liczby etatów nauczycieli zatrudnionych w poszczególnych miesiącach danego okresu sprawozdawczego, a następnie uzyskany wynik dzieląc przez liczbę miesięcy danego okresu sprawozdawczego;
• ustalając średnioroczną liczbę etatów, w przypadku nauczyciela, który przez część miesiąca pobierał zasiłek lub inne świadczenie z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, za miesiąc przyjmuje się 30 dni;
• nauczyciela uwzględnia się na danym stopniu awansu zawodowego w dniu dokonania zmiany wysokości wynagrodzenia, o której mowa w art. 39 ust. 1 lub 1a Karty Nauczyciela;
• wydatki poniesione na wynagrodzenia - są to wyłącznie wydatki poniesione w roku podlegającym analizie z budżetu jednostki samorządu terytorialnego na wynagrodzenia w składnikach wskazanych w art. 30 ust. 1 Karty Nauczyciela, bez pochodnych ponoszonych przez pracodawcę;
• nie uwzględnia się wydatków poniesionych na wynagrodzenia osób niebędących nauczycielami, zatrudnionych na podstawie art. 7 ust. 1a i 1d ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572, z późn. zm.);
• kwotę różnicy należy obliczyć jako różnicę wydatków poniesionych na wynagrodzenia i sumy iloczynów średniorocznej liczby etatów i średnich wynagrodzeń, o których mowa w art. 30 ust. 3 Karty Nauczyciela. Liczba ujemna informuje o kwocie różnicy, jaką należy podzielić i wypłacić w formie jednorazowych dodatków uzupełniających.

Stanowiska zgłoszone w ramach opiniowania (pisownia oryginalna)

Związek Nauczycielstwa Polskiego
„Zmiany mają charakter redakcyjny, umożliwiają na dostosowanie treści formularza do sytuacji, gdy w jednym roku kalendarzowym w ustawie budżetowej państwa zostały określone dwie kwoty bazowe dla nauczycieli.”
To stanowisko nie wymaga żadnego komentarza.

Wolny Związek Zawodowy „Solidarność – Oświata”
„[…] 1. wzór Sprawozdania […] – stanowiący załącznik do rozporządzenia – winien być uzupełniony o szczegółowe informacje dotyczące kwot uzyskanych w danym okresie przez nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu z tytułu: 1) wynagrodzenia zasadniczego, 2) dodatków: za wysługę lat, motywacyjnego, funkcyjnego oraz za warunki pracy, 3) wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, 4) nagród i innych świadczeń wynikających ze stosunku pracy, z wyłączeniem świadczeń z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych i dodatku, o którym mowa w art. 54 ust. 5 Karty Nauczyciela; 2. w pozostałej części nie wnosimy uwag.”
Ten „numer nie przejdzie”. MEN odpowiedziało: „Zgłoszona przez Wolny Związek Zawodowy „Solidarność-Oświata” uwaga do projektu wychodzi poza ustawową delegację określoną w art. 30a ust 7 pkt 4 ustawy Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2018 r. poz. 967). Nie jest możliwe zatem przyjęcie tej uwagi w ramach niniejszej nowelizacji.”

Propozycja arkusza sprawozdania dostępna (od 28 marca) pod adresem http://art30a.ucoz.pl/news/arkusz_sprawozdania_na_rok_2018/2018-03-28-118 jest całkowicie zgodna z projektem wzoru dostępnego pod adresem https://legislacja.rcl.gov.pl/docs//501/12317208/12542391/12542392/dokument363192.pdf - nie jest to jednak arkusz publikowany przez MEN! Dopiero kiedy MEN opublikuje (zupełnie analogiczny) arkusz sprawozdania Aplikacja zostanie dopasowana (aktualizacja) do obsługi arkusza MENowskiego.

Nie jest obecnie wiadome (ale na pewno nastąpi „lada tydzień” po wyborach…):

• czy w kolejnych etapach prac legislacyjnych pojawią się propozycje dodatkowych zmian (moim zdaniem – nie pojawią się);
• od kiedy zmiana rozporządzenia zacznie obowiązywać;
• kiedy MEN opublikuje arkusz sprawozdania;

Zgodnie z Państwa sugestiami nie podejmuję, w odniesieniu do podmiotów biorących udział w uzgodnieniach, konsultacjach i opiniowaniu, żadnych działań mających na celu szczegółowe informowanie o „ułomności” ustanowienia warunków obliczeniowych roku 2018 w odniesieniu do znanej już i rozpoznanej przez wszystkie „zainteresowane” strony ustanowionej uznaniowej komplikacji dokonywania analizy wydatków na wynagrodzenia nauczycieli – w tym roku powszechny poziom sprawiania wrażenia, że wszystko jest Ok osiągnie nowy godny podziwu poziom (kontrolującym to już teraz zaczynam współczuć…)

Ciekawostka: http://art30a.ucoz.pl/news/problem_koniecznosci_stosowania_zaokraglen_w_roku_2018/2018-09-10-123

Krzysztof Sługocki, 18.10.2018