Obecnie powtarza się pytanie, które w uśrednieniu brzmi tak: „[…] po nowelizacji Kodeksu pracy, która wprowadziła zwolnienie z powodu działania siły wyższej: za taki okres nieprowadzenia zajęć, jaki tu będzie typ w arkuszu gromadzenia danych? […]”.

Odpowiedź na takie pytania jest związana z art. 68a ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela (Dz. U. poz. 984) dodany przez art. 2 pkt 2 ustawy z 09 marca 2023 o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw; Dz. U. poz. 641; wszedł w życie 26 kwietnia 2023).

„Nauczyciel ma prawo do zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem, jeżeli jest niezbędna natychmiastowa obecność nauczyciela, w wymiarze 2 dni w roku kalendarzowym, z zachowaniem prawa do połowy wynagrodzenia, o którym mowa w art. 30”.

Czyli z przywołanych tu przepisów prawa, w kontekście powtarzającego się pytania, nic tu istotnie nowego się nie pojawia, czyli o odpowiedzi decydują właściwe tu przepisy wykonawcze do art. 30a, z których można nie wprost (w obecnym „czarnkowym” stanie prawnym tych przepisów – bardzo mocno „nie wprost”) wyczytać (w roku 2023 stało się to już jednak trochę dyskusyjne – ale to odrębny temat), że:

(1) jeżeli nauczyciel ma okres nieprowadzenia zajęć „o charakterze ZUS’owskim” (czyli rzecz – w odniesieniu do pieniędzy, które nauczyciel może mieć względem tego okresu nieprowadzenia zajęć – jest regulowana na poziomie właściwych przepisów związanych z ZUS), to w takim przypadku w liczeniu struktury zatrudnienia przyjmuje się (w rozumieniu działań arytmetycznych wobec tego okresu nieprowadzenia zajęć), że dany miesiąc ma dni 30 (w aplikacji jest to symbolizowane typem [3]) i jest to okres uwzględniany w matematyce wyliczeń struktury;

(2) jeżeli nie można przeprowadzić rozstrzygnięcia w rozumieniu (1) i jednocześnie jest spełniona zasada, że nauczyciel może mieć pieniądze w odniesieniu do tego okresu nieprowadzenia zajęć (w znaczeniu zwrotu: „z budżetu jednostki samorządu terytorialnego”, czyli „od nas”) – to przyjmuje się (co do działań arytmetycznych względem tego okresu nieprowadzenia zajęć), że dany miesiąc ma dni… tyle, ile się uzna, że ma (pod warunkiem że będzie się konsekwentnym i spójnym w swym uznaniu w całym modelu obliczeniowym w rozumieniu obszaru funkcjonowania danej jednostki samorządu terytorialnego), czyli przyjmuje się dziś, że to także może być „dni 30” lub „liczba dni roboczych w danym miesiącu”, lub „tyle, ile jest w kalendarzu” (zależy to „trochę” od regionu kraju – w większości to ostatnie nie ma już znaczenia) – w aplikacji jest to symbolizowane typem [1] (i jest poprzedzone wartością odpowiedniego parametru na poziomie konfiguracyjnym – arkusz [DanPar] w pliku analizatora) i nie jest to okres uwzględniany w matematyce wyliczeń struktury, czyli przestaje tu mieć znaczenie „ile dni ma tu dany miesiąc”;

(3) W pozostałych przypadkach – czyli gdy z danym okresem nieprowadzenia zajęć nie da się powiązać żadnych pieniędzy w rozumieniu (1) lub (2) – przyjmuje się wtedy (w aplikacji) typ [2] z tłumaczeniem analogicznym do (2), ale jest to okres uwzględniany w matematyce wyliczeń struktury.

Czyli (bo to wyżej nie jest zbyt komunikatywne) – gdy nauczyciela „nie ma” i nie ma pieniędzy za ten czas, gdy go „nie ma” to typ [2]; gdy go „nie ma” i ma pieniądze „od nas” – to [1]; a gdy go „nie ma” i ma pieniądze z ZUS, to [3]. Możliwe, że takie dość komunikatywne upraszczające spojrzenie, które było wystarczające przez minione lata, trzeba będzie jednak za rok 2023 nieco zmodyfikować (czytaj: znacząco skomplikować) – o tym jednak później w stosownym czasie.

Czyli we wskazywanych w pytaniach ogólnych przypadkach – co do zasady – typ [1] (wyżej punkt (2)).

Proszę jednak (co do niuansów i szczegółów) zwrócić uwagę i na to, że zasada „nauczyciel ma pieniądze – od nas” jest zasadą ogólną wobec przypadków szczegółowych: „nauczyciel nie ma pieniędzy” lub „ma, ale z ZUS”; czyli gdyby na przykład zaistniał przypadek (możliwy – jak wynika z zadawanych pytań), że, owszem, „rządzi” tu przywołany wyżej art. 68a, ale jednocześnie za „ów” okres otrzyma nauczyciel pieniądze z ZUS – to pierwszeństwo bierze „moc szczegółowa”, czyli wtedy będzie to typ [3].

Proszę jednak także „nie dać się zwariować” tymi meandrami – wpływ takich przypadków na „średnioroczną strukturę zatrudnienia” w danej grupie nauczycieli na trenie funkcjonowania danej jednostki samorządu terytorialnego jest statystycznie niemal pomijalnie znikomy – no, chyba że „siła wyższa” przyjmie rozmiary trudne tu do opisania.

Krzysztof Sługocki